27/02,2015 - ΧΟΡΟΣ   

Οπερατικές περιπέτειες

Η «όπερα» γεννήθηκε στην Αναγεννησιακή Ιταλία (από το opera in musica –έργο μετά μουσικής) στα τέλη του 16ου αι. Τότε που οι γείτονες επιχείρησαν να «αναστήσουν» τις αρχαιοελληνικές τραγωδίες σε δικά τους ποιητικά-μουσικά-χορευτικά πρότυπα που ακολουθούσαν, νόμιζαν, τα προδιαγεγραμμένα από τον ορισμό του Αριστοτέλη επεξηγηματικά της τραγωδίας, και όχι από τα μετέπειτα ρωμαϊκά αντίγραφα. Αυτομάτως, τα λιμπρέτι αναφέρονταν σε ελληνικές μυθολογικές, ηρωικές, δραματικές προσωπικότητες που ξεκινούσαν από τον Ομηρο, τον Ησίοδο, τους μεγάλους τραγικούς μας. Αυτή η άποψη έφτασε και ξεπέρασε τον 19ο αι. με τη μεγάλη ρομαντική του όπερα. Τα χορευτικά ιντερμέδια, ιντερλούδια, αλλά και σκηνές χορού συνδεδεμένες με την υπόθεση ήταν στοιχεία σχεδόν απαραίτητα για μια όπερα.

Στην Οπερά του Παρισιού, αν δεν υπήρχε μπαλέτο στο μελοδραματικό έργο αυτομάτως… υποβιβαζόταν στην Οπερά Κομίκ (βλέπετε «Φάουστ» του Γκουνό ή «Κάρμεν» του Μπιζέ), οπότε εξαναγκάστηκαν ακόμη και ο Βέρντι («Ντον Κάρλος») και ο Βάγκνερ («Τανγχόιζερ»).

Ανακαλύπτω στον «Οδηγό της Οπερας» (εκδόσεις Φαγιάρ 1986) 14 όπερες με θέμα την Αλκηστη από το φερώνυμο σατιρικό δράμα του Ευριπίδη. Επιφανέστερες εκείνες του Lully (1674), του Haendel («Αδμητος», 1734) και του Gluck (1767/1776). Η σύγχρονη οπερατική άποψη του Θεόδωρου Στάθη (σύνθεση, λιμπρέτο, ενορχήστρωση) ακολουθεί κάποια τραγικά πρότυπα (ας χωρίζεται σε 2 πράξεις), κάποιες παλαιότερες μελωδικές αναφορές (Εθνική Σχολή Μεσοπολέμου) αλλά είναι συμπαγής, περιεκτική, «γρήγορη» και έξοχα σκηνοθετημένη από την Ερση Πήττα, που επιμελήθηκε και την κίνηση. Οχι, όμως, την άμεση και εμπνευσμένη χορογραφία, που ανέλαβαν οι Paul Blackman και Christine Guzelis και που απέδωσαν εξαιρετικά 10 χορευτές της ΚΣΟΤ.

Τα μικρά σύνολα (ορχηστρικό και φωνητικό) λειτούργησαν σχεδόν σολιστικά υπό τον ικανό Ραφαήλ Πυλαρινό. Συγχαρητήρια στους Τ. Κυριακίδου-Σακκή (σκηνικά, κοστούμια), Ν. Χαραλαμπίδη (προβολές), Δ. Καίσαρη (μάσκες). Προσέφεραν εξαίρετη αισθητική στο όλο θέαμα, κάτι που έχει αρχίσει και σπανίζει όλο και περισσότερο στις εγχώριες παραγωγές. (Μέγαρο Μουσικής, 13/02)

ΑΝΔΡΕΑΣ ΡΙΚΑΚΗΣ

Σχόλια

σχόλια